کلینیک روانشناسی ثامن
اختلال بی خوابی
اختلال بی خوابی چیست؟
بیخوابی یا “INSOMNIA” به ناتوانی در به خواب رفتن در شب گفته می‌شود، که منجر به از بین رفتن حس شادابی و احساس کسلی در فرد می‌شود. اختلال بیخوابی یک اختلال بسیار شایع بین افراد جامعه است و باعث از بین رفتن توانایی و انرژی شما در طول روز می‌شود. بیخوابی مزمن میتواند مشکلات سلامتی جدی ایجاد کند. انجمن روانپزشکان آمریکا، بیخوابی را اختلالی تعریف می‌کنند که در آن فرد نمی‌تواند بخوابد و یا اینکه در هنگام خواب سریعا از خواب می‌پرد. تشخیص اختلال بیخوابی با بررسی این دو معیار قابل بیان است:
- مشکلات خواب حداقل سه شب در هفته به مدت حداقل سه ما اتفاق می‌افتد.
- مشکلات خواب باعث ایجاد پریشانی عمده یا مشکلات عملکردی در زندگی فرد می‌شود.
مشکل ایجاد کننده بیخوابی میتواند در افراد متفاوت باشد. به عنوان مثال نوشیدن بیش از حد کافئین در طول روز و یا یک مسئله پیچیده‌تر مانند یک بیماری زمینه‌ای و یا حتی استرس و اضطراب بیش از حد میتواند باعث ایجاد بیخوابی شود. خبر خوب این است که بسیاری از مشکلات بیخوابی بدون مراجعه به پزشک و یا مصرف دارو‌های خواب‌آور با تغییر سبک زندگی قابل درمان است. با بررسی دلایل اساسی و ایجاد تغییرات ساده در عادت‌های روزمره و تغییر محیط خواب می‌توانید بیخوابی را درمان کنید و در نهایت یک خواب خوب داشته باشید.
انواع مختلف اختلال بیخوابی
بیخوابی حاد
- به طور معمول در صورت نبود عوامل بیرونی استرس‌زا خود به خود برطرف می‌شود.
- به دلیل شرایط موقعیتی استرس‌زا، مانند شغل جدید و استرس امتحانات رخ می‌دهد.
- معمولا تا یک ماه ادامه دارد.
بیخوابی گذرا
- کمتر از یک هفته طول می‌کشد.
- معمولا به دلیل وجود اختلالات دیگر، تغییر در محیط خواب و استرس یا افسردگی رخ می‌دهد.
بیخوابی مزمن
- بیخوابی معمولا یک اختلال کوتاه مدت و گذرا است.
- در بعضی موارد بیخوابی میتواند مزمن شود که در نتیجه‌ی یک بیماری یا یک اختلال روانی رخ می‌دهد.
- بیش از یک ماه طول می‌کشد.
چه افرادی بیشتر در خطر ابتلا به اختلال بیخوابی هستند؟
سن
بیخوابی در هر سنی ممکن است رخ دهد اما با افزایش سن احتمال ابتلا به آن افزایش می‌یابد.
سابقه خانوادگی و ژنتیک
ژنتیک میتواند بر روی بیخوابی تاثیر گذار باشد. ژنتیک همچنین بر روی خواب عمیق و خواب آلودگی نیز تاثیر‌گذار است.
محیط یا شغل
موارد زیر می‌توانند چرخه خواب و بیداری شما را مختل کنند:
- شیفت کاری یا کار شبانه
- صدا یا نور
- گرما و سرما
- سفرهای مکرر به شهرهایی که از نظر موقعیت زمانی با هم تفاوت دارند.
سبک زندگی
عادت‌های غلط زندگی می‌توانند خطر ابتلا به مشکلات خواب را افزایش دهند. تغییر در روند خواب یا تغییر روال عادی میتواند زمان خواب شما را مختل کند. بعنوان مثال: بیدار شدن از خواب برای مراقبت از کودکتان باعث می‌شود در طول روز مرتبا چرت بزنید.
مصرف کافئین، نیکوتین، الکل و دیگر مواد مخدر و تماشای تلویزیون در نزدیک زمان خوابتان
استرس
استرس یا نگرانی در مورد مدرسه، محل کار، روابط عاطفی و مرگ یکی از عزیزان باعث افزایش اختلال بیخوابی در فرد می‌شوند.
نگرانی در مورد اینکه آیا خواب کافی خواهید داشت و دائما کنترل کردن ساعت، خطر ابتلا به اختلال بیخوابی را افزایش می‌هد.
جنسیت
اختلال بیخوابی در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شود. احساس ناراحتی و تغییرات هورمونی در طول بارداری و یائسگی میتواند باعث ایجاد مشکل در خواب شود.